Trong những năm gần đây, tình hình khiếu nại, tố cáo có tiềm ẩn nhiều nguy cơ phức tạp, chủ yếu phát sinh trong quá trình giải phòng mặt bằng tại một số dự án; công tác quản lý sử dụng đất tại một số địa phương cấp huyện... một số công dân chưa đồng thuận đã gửi đơn khiếu nại, tố cáo đến cấp chính quyền để yêu cầu xem xét, giải quyết; còn tình trạng công dân gửi đơn nhiều nơi, vượt cấp đến HĐND, UBND các cấp. Một số vụ việc đã được giải quyết có lý, có tình nhưng công dân vẫn tiếp tục khiếu nại, tố cáo. Từ đầu nhiệm kỳ khóa XIV đến này, Thường trực HĐND tỉnh đã tiếp 86 lượt công dân; tiếp nhận gần 400 đơn thư, với chức năng là cơ quan tham mưu, giúp việc, phục vụ hoạt động của Thường trực HĐND, Văn phòng HĐND tỉnh đã tham mưu cho Thường trực HĐND tỉnh xử lý 100% số đơn, thư nhận được, trong đó đã chuyển 102 đơn đủ điều kiện đến các cơ quan có chức năng yêu cầu giải quyết và đôn đốc việc giải quyết của các cơ quan chức năng; thông báo trả lời và hướng dẫn công dân gửi 65 đơn. Đối với các đơn thư có nội dung đơn phức tạp, Văn phòng HĐND tỉnh đã tham mưu cho Thường trực HĐND trực tiếp hoặc giao cho các Ban HĐND tỉnh tổ chức giám sát, khảo sát giải quyết; qua giám sát đã kiến nghị các biện pháp giải quyết nhằm đảm bảo lợi ích chính đáng của người dân. Vì vậy, các vụ việc khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của công dân cơ bản đã được các cơ quan có thẩm quyền xem xét, giải quyết.
Để đạt được hiệu quả trong công tác tham mưu, giúp việc, phục vụ Thường trực HĐND tỉnh, các ban HĐND tỉnh, đại biểu HĐND tỉnh trong việc tiếp công dân, xử lý đơn khiếu nại, tố cáo, phản ánh của công dân, Văn phòng HĐND tỉnh luôn xác định: Đây là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên và phức tạp, đòi hỏi Văn phòng phải lựa chọn những công chức làm nhiệm vụ tiếp dân, tham mưu xử lý đơn thư khiếu nại, tố cáo, phản ánh của công dân ban đầu phải có tâm, có tầm và phải nỗ lực, cố gắng nhiều với tinh thần trách nhiệm mới thực hiện tốt được nhiệm vụ, nhờ đó mà thời gian qua, Văn phòng đã chủ động tham mưu cho Thường trực HĐND, đại biểu HĐND tỉnh xây dựng lịch tiếp công dân định kỳ hàng Quý và được niêm yết tại Trụ sở tiếp công dân và công khai trên Cổng thông tin điện tử của Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh để người người dân nắm bắt và đăng ký gặp đại biểu, đồng thời phân công công chức tiếp công dân thường xuyên tại cơ quan, chủ động, tích cực, nêu cao tinh thần trách nhiệm, kiên nhẫn lắng nghe ý kiến của người dân, ghi chép đầy đủ, phản ánh trung thực ý kiến của công dân, giúp Thường trực HĐND, đại biểu HĐND tiếp nhận, tổng hợp, phân loại…, thực hiện đúng quy trình, thủ tục pháp luật quy định từ đó tham mưu chính xác và báo cáo Thường trực HĐND xem xét, quyết định, đồng thời theo dõi, lựa chọn những vấn đề trọng tâm, bức xúc, kéo dài để tham mưu cho Thường trực HĐND, các Ban HĐND nghiên cứu, xem xét tổ chức đối thoại hoặc giám sát hoặc yêu cầu các cơ quan có thẩm quyền báo cáo, giải trình. Mặt khác, Văn phòng thường xuyên tăng cường phối hợp với Văn phòng UBND tỉnh và các cơ quan, tổ chức trong công tác tiếp nhận, xử lý đơn và giám sát việc giải quyết đơn thư. Theo dõi đôn đốc giải quyết đơn đối với các vụ việc được Thường trực HĐND chuyển đơn đến các cơ quan có thẩm quyền giải quyết…, ngoài ra, thường xuyên bám sát cơ sở, lắng nghe tâm tư nguyện vọng của người dân để có cơ sở tham mưu, đề xuất hướng giải quyết các vụ việc hiệu quả, thấu tình đạt lý, góp phần giữ vững ổn định trật tự, an ninh chính trị nói chung trên địa bàn tỉnh.
Cử tri Quàng Văn Tiến, xã Mường Pồn, huyện Điện Biên phát biểu tại Hội nghị TXCT trước kỳ họp thứ 12, HĐND tỉnh khóa XIV.
Ảnh: Nguyên Dung
Việc tiếp công dân đến khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh tại trụ sở tiếp công dân của tỉnh và tại Văn phòng Đoàn ĐBQH và HĐND tỉnh cần phải tuân thủ chặt chẽ các quy định của pháp luật, đồng thời cần phải linh hoạt về mặt phương pháp, nghiệp vụ, do đó Văn phòng HĐND tỉnh đã bố trí công chức làm nhiệm vụ tiếp công dân không chỉ có trình độ chuyên môn vững, am hiểu pháp luật, nắm chắc các chế độ, chính sách, có bản lĩnh chính trị, kiên trì, trung thực, công tâm, khách quan mà phải luôn cảm thông chia sẻ, gần gũi với người dân, luôn xác định phải làm cho dân hiểu để tuyên truyền, vận động người dân, tránh tình trạng quan liêu, áp đặt chủ quan, duy ý chí. Bên cạnh đó, Văn phòng HĐND tỉnh đã không ngừng đổi mới cả về nội dung và hình thức trong hoạt động. Nhiều trình tự, thủ tục trong quá trình thực hiện nhiệm vụ tiếp công dân, tiếp nhận và xử lý đơn thư; thu thập, quản lý và theo dõi thông tin liên quan đến khiếu nại, tố cáo, phản ánh của công dân được Văn phòng quy trình hóa, đảm bảo chất lượng và thời gian quy định. Việc tiếp nhận đơn của công dân gửi đến đại biểu HĐND tỉnh được Văn phòng tiếp nhận thông qua nhiều hình thức đó là: Công dân gửi trực tiếp đến đại biểu HĐND tại các buổi tiếp công dân, tại các cuộc tiếp xúc cử tri định kỳ, qua đường bưu điện hoặc qua công chức thực hiện nhiệm vụ giúp việc tiếp công dân; tất cả các đơn, thư của công dân đều được Văn phòng tham mưu, đề xuất phương án xử lý kịp thời, xử lý đơn đúng trình tự, thủ tục, đúng quy định của pháp luật là điều kiện cần thiết trước khi thực hiện việc theo dõi, đôn đốc, giám sát các cơ quan thẩm quyền giải quyết khiếu nại, tố cáo của công dân. Do đó, việc tiếp nhận và kết quả xử lý thông tin ban đầu được Văn phòng xác định là khâu hết sức qua trọng, trước hết yêu cầu công chức tiếp công dân phải thể hiện được: Họ, tên, địa chỉ của người gửi đơn; ngày, tháng, năm ghi đơn và nhận đơn; nội dung đơn và các tài liệu gửi kèm theo đơn… Việc nghiên cứu, tham mưu phân loại, xử lý đơn (chuyển đơn, thông báo nhận đơn, hướng dẫn nộp đơn…) và theo dõi kết quả xử lý đơn là giai đoạn tiền đề trong quy trình theo dõi, đôn đốc về giải quyết đơn khiếu nại, tố cáo, phản ánh của công dân được Văn phòng HĐND tỉnh tổ chức thực hiện một cách thận trọng, đảm bảo các cơ sở pháp lý.
Có thể nói, toàn bộ quá trình tiếp nhận, nghiên cứu, phân loại và xử lý đơn của công dân làm cơ sở để tiếp nhận nguồn thông tin, để tham mưu cho Thường trực HĐND, các đại biểu HĐND thực hiện quyền giám sát việc tuân theo pháp luật của các cơ quan nhà nước có thẩm quyền được Văn phòng thực hiện chặt chẽ, khoa học, từ khâu theo dõi, đôn đốc việc giải quyết đơn của công dân, đến việc cập nhật, cung cấp, tổng hợp thông tin; theo dõi vụ việc và tham mưu, đề xuất hướng xử lý vụ việc khiếu nại, tố cáo, phản ánh của công dân đảm bảo chặt chẽ, đúng quy định của pháp luật. Để có được những thông tin chi tiết, sát, đúng bộ phận tham mưu, giúp việc công tác tiếp công dân, xử lý đơn thư của Văn phòng đã thực hiện nghiêm túc quy trình: lập hồ sơ vụ việc ngay sau khi tiếp nhận đơn theo quy định (gồm: đơn của công dân, văn bản tham mưu xử lý đơn, đôn đốc, kết quả xử lý, giải quyết đơn của cơ quan có thẩm quyền, các tài liệu xác minh trong quá trình xử lý đơn…) nhờ đó mà chất lượng, hiệu quả của công tác tiếp công dân, giải quyết đơn của công dân đã có những tín hiệu và kết quả tích cực hơn so với trước đây.
Có được những kết quả và quy trình nêu trên là do Văn phòng đã vận dụng Luật và các văn bản hướng dẫn thi hành một cách linh hoạt dựa trên cơ sở những quy định, những nguyên tắc chung trong việc tiếp công dân để đưa ra một trình tự, thủ tục chi tiết về hoạt động để từ đó căn cứ từng điều kiện, hoàn cảnh, đối tượng cụ thể mà Văn phòng, người được giao nhiệm vụ tham mưu, giúp việc, phục vụ Thường trực HĐND, các Ban HĐND, đại biểu HĐND trong công tác tiếp công dân được áp dụng một cách phù hợp nhất hợp, hiệu quả tốt nhất.
Thu Hiền, Trưởng phòng Tổng hợp VP HĐND tỉnh