Đại biểu Tạ Thị Yên, Phó Trưởng Ban Công tác đại biểu phát biểu tại phiên thảo luận Tổ
Tham gia phát biểu ý kiến đồng chí Tạ Thị Yên, Phó Trưởng ban Công tác đại biểu thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội nhất trí cao với sự cần thiết, quan điểm sửa đổi luật theo Tờ trình của Chính phủ để thể chế hóa quan điểm, đường lối, nội dung theo tinh thần Nghị quyết số 28-NQ/TW và các văn kiện, nghị quyết có liên quan như: Quy định bổ sung trợ cấp hưu trí xã hội để hình thành hệ thống BHXH đa tầng; Việc bổ sung một số nhóm đối tượng tham gia BHXH bắt buộc; Việc giảm thời gian đóng BHXH tối thiểu để hưởng lương hưu từ 20 năm xuống 15 năm nhằm gia tăng số người được hưởng lương hưu. Ngoài ra, Đại biểu Tạ Thị Yên cho rằng việc quy định tăng quyền lợi, tăng tính hấp dẫn khuyến khích người lao động bảo lưu thời gian đóng để hưởng lương hưu thay vì nhận BHXH một lần là rất cần thiết và hợp lý, nhân văn nhằm tránh xung đột lợi ích giữa người đóng BHXH và Nhà nước.
Một vấn đề được cử tri và ĐBQH quan tâm được đồng chí Phó trưởng ban Công tác đại biểu đưa ra đó là quản lý quỹ BHXH, chống thất thu, thất thoát, đảm bảo an toàn quỹ. Đồng chí mong muốn, ngoài việc tuyên truyền, thực hiện chính sách tốt để thu hút, tăng số người đóng BHXH thì cần tăng cường đấu tranh với các hiện tượng chậm đóng, trốn đóng, không khai báo BHXH bằng ứng dụng công nghệ CNTT, liên thông cơ sở dữ liệu thu nhập, việc làm, kê khai thuế, xây dựng thẻ BHYT và sổ BHXH điện tử góp phần tăng cường công khai, minh bạch để hạn chế tình trạng nợ đọng, trốn đóng BHXH, BHYT, bảo đảm an toàn quỹ.
Phát biểu trong phiên thảo luận tổ, đồng chí Lò Thị Luyến, TUV, Phó Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh đề nghị ngoài việc quy định chính sách thu hút đối với những đối tượng đóng BHXH tự nguyện như trong dự thảo Luật thì công tác tuyên truyền, vận động người dân cũng đóng vai trò rất quan trọng, bởi trên thực tế có người khi mua BHXH của các công ty kinh doanh bảo hiểm tư nhân từ đó phát sinh rủi ro dẫn đến hậu quả nghiêm trọng. Đại biểu cho rằng chính sách thu hút những đối tượng đóng BHXH tự nguyện khi hoàn thiện trong tương lai chắc chắn sẽ thu hút được nhiều đối tượng tham gia nếu làm tốt được công tác tuyên truyền.
Đại biểu Lò Thị Luyến, Phó Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh phát biểu tại phiên thảo luận Tổ
Liên quan đến đối tượng hưởng trợ cấp hưu trí, đại biểu Lò Thị Luyến cho rằng sẽ có hai đối tượng được hưởng chính sách này đó là: (1) Đối tượng từ đủ 75 tuổi trở lên sẽ được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội như dự thảo Luật trình; (2) Đối tượng tham gia BHXH tự nguyện nhưng chưa đóng đủ 15 năm nhưng đã đủ tuổi nghỉ hưu thì sẽ được hưởng trợ cấp hàng tháng và việc trợ cấp này là sử dụng NSNN. Tuy nhiên, nguồn NSNN để chi trả cho đối tượng nêu trên và đối tượng đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản từ BHXH tự nguyện sẽ được hỗ trợ 1 lần như thế nào thì chưa được Chính phủ giải trình. Đại biểu đề nghị khi trình xin ý kiến dự án Luật lần hai Chính phủ cần giải trình rõ về việc sử dụng nguồn NSNN để chi trả trợ cấp hàng tháng hoặc một lần cho các đối tượng này.
Đối với việc đầu tư quỹ BHXH, Phó trưởng đoàn ĐBQH tỉnh đề nghị cần thành lập một đội ngũ chuyên trách và phải chịu trách nhiệm về mặt pháp lý trong việc sử dụng quỹ để đầu tư. Đồng thời có trách nhiệm dự báo những nội dung cho phép được đầu tư cũng như xu hướng trong tương lai của hoạt động đầu tư này bởi quỹ BHXH cần phải đảm bảo an toàn tuyệt đối, tránh trường hợp đầu tư kinh doanh thua lỗ sẽ ảnh hưởng rất lớn đến vấn đề an sinh xã hội của người đóng BHXH.
Ngoài ra, đại biểu đề nghị cần rà soát các điều khoản trong dự thảo Luật bởi các quy định chưa có sự thống nhất và kỹ thuật về mặt lập pháp còn khó hiểu như quy định tại khoản 3, Điều 6 và Điều 20...
Tham gia vào dự thảo Luật, Đại biểu Quốc hội Quàng Thị Nguyệt đề nghị cần mở rộng thêm đối tượng tham gia BHXH bắt buộc để không làm thiệt hại đến quyền lợi của người lao động, cụ thể quy định bắt buộc tham gia BHXH và quy định rõ mức lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc đối với lao động phi chính thức như: lái xe công nghệ, giáo viên các nhóm trẻ gia đình, dược sỹ các nhà thuốc tư nhân,…
Đại biểu cũng đề nghị việc quy định cơ quan BHXH cung cấp thông tin đóng BHXH hàng tháng cho người tham gia BHXH (Điều 9) sẽ phát sinh nhiều chi phí, công sức, gây lãng phí và không cần thiết. Hiện nay, ngành BHXH đã triển khai cung cấp dịch vụ tra cứu thông tin điện tử (VssID) rất thuận lợi để người lao động tra cứu, theo dõi việc đóng hưởng BHXH của mình.
Ngoài ra, đại biểu đề nghị việc xử lý vi phạm về chậm đóng, trốn đóng BHXH bắt buộc như cấm xuất cảnh khi chậm đóng, trốn đóng, nợ BHXH từ 6 tháng trở lên, vì 12 tháng là thời gian quá dài, nếu doanh nghiệp có số lao động đông thì một số tiền nợ rất lớn.
Đối với độ tuổi nghỉ hưu của lao động nữ, đại biểu cho rằng phụ nữ sau 55 tuổi (nhất là phụ nữ đã sinh con) có nhiều trường hợp sức khỏe giảm sút, chức năng vận động không còn nhanh nhẹn, tư duy không còn nhạy bén, dẫn đến hiệu suất lao động không cao. Nếu duy trì để 60 tuổi nghỉ hưu thì ảnh hưởng đến chất lượng công việc, chất lượng cuộc sống. Vì vậy, đề xuất nghiên cứu ưu tiên phụ nữ có nhu cầu được nghỉ hưu ở tuổi 55 thì không bị giảm 2% lương/năm. Trường hợp nữ lao động có đủ sức khỏe, trí tuệ và tiếp tục muốn làm việc để cống hiến thì có thể tiếp tục kéo dài đến 62 tuổi như nam giới; khi nghỉ hưu được tăng tỉ lệ lương hưu thêm mỗi năm 1% (hưởng 80% mức lương đóng BHXH khi nghỉ hưu ở tuổi 62)./.
Tin, ảnh: Thu Hà