Hội thảo cung cấp bằng chứng về tác hại của thuốc lá, đồ uống có đường và các giải pháp giảm tác hại đặc biệt là chính sách thuế

Toàn cảnh hội nghị

Hội thảo đã cung cấp nhiều bằng chứng về tác hại của thuốc lá, đồ uống có đường và giải pháp giảm tác hại của đồ uống có cồn, thuốc lá, trong đó giải pháp hiệu quả nhất là chính sách thuế. Tính đến tháng 7/2023, đã có 108 quốc gia đánh thuế đối với đồ uống có đường, ở Đông Nam Á hiện có: Thái Lan, Malaysia, Philippines, Brunei, Campuchia và Lào đã áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt đối với đồ uống có đường. Đối với thuốc lá, hiện nước ta đang áp dụng thuế tỷ lệ tính trên giá bán của nhà sản xuất, phương pháp ngày có nhiều hạn chế. Do đó, trên thế giới, số lượng các quốc gia áp dụng hệ thống thuế tỷ lệ đang ngày càng giảm để chuyển đổi sang hệ thống thuế tuyệt đối hoặc thuế hỗn hợp (áp cả thuế tỷ lệ và thuế tuyệt đối). Theo báo cáo của Tổ chức Y tế thế giới, số quốc gia áp dụng thuế theo tỷ lệ đã giảm từ 45 (năm 2010) xuống còn 34 (năm 2022). Trong khi đó, số quốc gia áp dụng thuế hỗn hợp đã tăng từ 51 (năm 2010) lên 64 (năm 2022). Số quốc gia áp dụng thuế tuyệt đối cũng tăng từ 59 (năm 2010) lên 70 (năm 2022). Tại Khu vực Đông Nam Á, đa số các nước cũng đang áp thuế tuyệt đối hoặc hỗn hợp. Hiện có 6 quốc gia đang áp dụng hệ thống thuế tuyệt đối (Brunei, Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, Myanmar), 2 quốc gia áp dụng thuế hỗn hợp (Lào, Thái Lan) và chỉ có duy nhất 2 quốc gia còn đang áp thuế theo tỷ lệ (Việt Nam và Campuchia).

Đại biểu Lò Thị Luyến, Tỉnh ủy viên, Phó Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh Điện Biên phát biểu tại Hội nghị

Một số ý kiến tại Hội thảo đề nghị đối với đồ uống có đường cần đánh thuế để giá bán lẻ tăng thêm 20% sẽ giúp giảm các tác hại của đồ uống có đường đối với sức khỏe cộng đồng. Trường hợp áp dụng đánh thuế tỷ lệ theo giá xuất xưởng thì cần đánh thuế ở mức 40% và có thể thực hiện theo lộ trình. Đối với thuốc lá, để đạt được hiệu quả giảm tiêu dùng, cần thay đổi chính sách thuế theo hướng, bổ sung thuế tuyệt đối (để chuyển sang hệ thống thuế hỗn hợp) với mức đủ lớn và tăng thuế theo một lộ trình đều đặn để giá thuốc lá theo kịp mức tăng thu nhập và dần hướng tới mức thuế tối ưu là chiếm 75% giá bán lẻ để góp phần đạt mục tiêu giảm tỷ lệ sử dụng thuốc lá.

Phát biểu bế mạc Hội thảo TS. Nguyễn Khánh Phương, Viện trưởng Viện Chiến lược và Chính sách Y tế, Bộ Y tế mong muốn những thông tin cung cấp tại Hội thảo là một kênh thông tin để phục vụ các vị đại biểu Quốc hội trong xây dựng chính sách, đặc biệt là sửa đổi Luật thuế tiêu thụ đặc biệt; đồng thời tiếp thu ý kiến của các vị đại biểu Quốc hội để hoàn thiện và nâng cao hơn nữa chất lượng của các cuộc Hội thảo tiếp theo./.

Tin, ảnh: Trung Hiếu