Đại biểu HĐND huyện Điện Biên Đông biểu quyết thông qua Nghị quyết.
Giải bài toán nguồn vốn
Ðến hết nhiệm kỳ 2015 - 2020, huyện Ðiện Biên Ðông còn 39 bản chưa có điện lưới quốc gia, hơn 2.600 hộ chưa được sử dụng điện; là huyện có tỷ lệ bản có điện và số hộ dân được sử dụng điện lưới thấp nhất trong tỉnh. Nguyên nhân là do thiếu kinh phí đầu tư các dự án điện. Thiếu điện là rào cản phát triển kinh tế - xã hội, nhất là các bản vùng cao. Chính vì vậy, nhiệm kỳ 2020 - 2025, huyện Điện Biên Đông xác định tập trung ưu tiên nguồn lực đầu tư các dự án điện, phủ điện lưới đến 100% bản, nhóm dân cư trên địa bàn.
Với mục tiêu đó, Ban chấp hành Đảng bộ huyện khóa VI ban hành Nghị quyết số 02 về xóa bản “trắng” điện lưới quốc gia trên địa bàn giai đoạn 2021 - 2025. Nghị quyết là cơ sở, nền tảng để Hội đồng nhân dân huyện Điện Biên Đông xây dựng kế hoạch, chuẩn bị phương án bố trí vốn và tổ chức thực hiện kéo điện lưới lên các bản vùng cao.
Trên cơ sở Nghị quyết 02, HĐND huyện Điện Biên Đông đã lựa chọn đưa các bản chưa có điện vào danh mục kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 tại Nghị quyết số 53/NQ-HĐND ngày 25/11/2021, hàng năm ưu tiên bố trí nguồn vốn đầu tư các danh mục dự án điện lưới quốc gia tại các Nghị quyết số 25/NQ-HĐND ngày 20/12/2022 và Nghị quyết số 02/NQ-HĐND ngày 29/6/2023 của HĐND huyện.
Thực hiện Nghị quyết của HĐND huyện giao, UBND huyện Điện Biên Đông đã xây dựng, ban hành Kế hoạch hành động số 149/KH-UBND ngày 15/7/2021 với lộ trình đầu tư; giao nhiệm vụ cụ thể đến từng phòng, ban, đơn vị trực thuộc, quyết tâm chính trị cao nhất hoàn thành mục tiêu 100% thôn, bản có điện. Tuy nhiên, khi trình danh mục đầu tư công, UBND tỉnh chỉ đồng ý ghi vốn đầu tư các dự án điện cho 25/39 bản.
Rút kinh nghiệm trong giai đoạn đầu tư 2016 - 2020, với quan điểm không thụ động trông chờ, huyện Điện Biên Đông tiếp tục tiến hành rà soát, lồng ghép nguồn lực để bố trí vốn đầu tư dự án điện cho 14 bản còn lại. Trên cơ sở đánh giá tổng thể các nguồn vốn và được Ban Thường vụ Huyện ủy cho chủ trương, Hội đồng nhân dân huyện đã thông qua phương án lồng ghép nguồn vốn Chương trình MTQG xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025 để đầu tư kéo điện cho 5 bản thuộc xã Chiềng Sơ - xã phấn đấu cơ bản đạt chuẩn NTM, trong đó có tiêu chí số 4 về điện trong năm 2024.
Tuy nhiên, đến năm 2023, huyện Điện Biên Đông vẫn còn 07 bản chưa xác định được nguồn vốn đầu tư các dự án điện. Để có nguồn kinh phí đầu tư, huyện Điện Biên Đông tiếp tục tiến hành rà soát, đánh giá tính khả thi, hiệu quả đầu tư các dự án đã được ghi danh mục đầu tư trong giai đoạn 2021 - 2025. Từ đó, Hội đồng nhân dân huyện thông qua điều chỉnh danh mục, điều chuyển vốn từ dự án chưa phù hợp, hiệu quả thấp sang các dự án về điện nông thôn. Bằng nguồn vốn đầu tư chuyển từ 02 dự án xây dựng Chợ liên xã Xa Dung - Phì Nhừ và chợ liên xã Phình Giàng - Pú Hồng với tổng mức đầu tư 10 tỷ đồng sang triển khai đầu tư các dự án cấp điện cho 03 bản: Háng Tầu, Huổi Hịa (xã Xa Dung) và Pú Hồng A (xã Pú Hồng); Từ năm 2022, huyện Điện Biên Đông chủ động tham mưu cho Thường trực Tỉnh ủy, Ban Thường vụ Tỉnh ủy, UBND tỉnh kết nối và xin hỗ trợ nguồn vốn của Thành phố Hồ Chí Minh, đã được Thành phố Hồ Chí Minh hỗ trợ 50 tỷ đồng để thực hiện mục tiêu xóa bản “trắng” về điện. Trên cơ sở đó, ngày 08/11/2023 Hội đồng nhân dân huyện đã khẩn trương tổ chức kỳ họp thứ Mười hai (Kỳ chuyên đề) để thông qua Bổ sung danh mục đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021 - 2025 và năm 2023 - 2024 dự án đầu tư: Cấp điện lưới quốc gia cho các bản trên địa bàn huyện Điện Biên Đông bằng nguồn vốn hỗ trợ của thành phố Hồ Chí Minh tại Nghị quyết số 12/NQ-HĐND ngày 08/11/2023, với 10 danh mục công trình đầu tư trên địa bàn các xã: Xa Dung, Chiềng Sơ, Tìa Dình, Keo Lôm, Phì Nhừ, Mường Luân và Pu Nhi, huyện Điện Biên Đông.
Với nhiều cách làm, giải pháp sáng tạo, linh hoạt; đến hết năm 2023 HĐND huyện Điện Biên Đông đã phê duyệt và dự kiến bố trí vốn cho danh mục các dự án đầu tư hệ thống điện sinh hoạt cho 39/39 bản, đạt 100% kế hoạch đề ra.
Huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc
100% dự án đưa điện lên các bản vùng cao đều được thực hiện theo phương châm “Nhà nước và Nhân dân cùng làm”. Từ đây phát sinh nhiều khó khăn, đặt ra nhiều thách thức đối với cấp ủy, chính quyền các cấp huyện Điện Biên Đông để có được sự đồng thuận của người dân khi thực hiện các dự án. Với quyết tâm cao, huyện Điện Biên Đông đã huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc, phát huy vai trò gương mẫu đi đầu của cán bộ, đảng viên, kiên trì bám bản, gần dân “đi từng ngõ, gõ từng nhà” để tuyên truyền, thuyết phục người dân đồng thuận.
Do nguồn vốn chỉ đủ bố trí cho các gói thầu xây dựng, không có kinh phí giải phóng mặt bằng, ngay từ bước tư vấn, khảo sát thiết kế, các đơn vị liên quan phải đi thực tế, khảo sát rất nhiều lần mới cho ra được phương án tối ưu vừa đảm bảo hiệu quả đầu tư, vừa tiết kiệm nguồn vốn. Cùng với đó các bản đều nằm sâu trong rừng, phương án thiết kế phải tránh các diện tích rừng; đường dây phần lớn phải đi men theo đường giao thông và đi qua các diện tích đất nương của người dân. Hệ thống cột điện và đường dây phải đi qua các diện tích đất nương sản xuất của nhiều hộ dân dẫn đến khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng dự án. Thời điểm đầu triển khai công trình, nhiều hộ dân không đồng thuận hiến đất, bàn giao mặt bằng cho đơn vị thi công, đồng thời, yêu cầu chủ đầu tư phải chi trả tiền đền bù giải phóng mặt bằng.
Trước thực trạng đó, Huyện ủy, HĐND, UBND và UBMTTQVN huyện Điện Biên Đông đã yêu cầu đơn vị chủ đầu tư, nhà thầu thi công và cấp ủy, chính quyền các xã có dự án điện phối hợp tổ chức nhiều cuộc tuyên truyền, vận động để người dân hiểu rõ chủ trương của Đảng, chính sách nhà nước, lợi ích của việc đưa điện lưới quốc gia về thôn, bản. Sau nhiều buổi tuyên truyền, huy động các hội, đoàn thể, các già làng, người có uy tín trong bản, đồng thời phát huy tinh thần tiên phong của các đảng viên trong việc hiến đất làm công trình điện; dần dần, các hộ dân đều đồng thuận hiến đất. Nhờ đó, 100% dự án đã và đang triển khai đều có mặt bằng sạch bàn giao cho nhà thầu.
Với tinh thần quyết liệt, khẩn trương, đến hết năm 2023, huyện Điện Biên Đông đã xoá được 21 bản “trắng” về điện lưới quốc gia từ khi Nghị quyết được ban hành, nâng tổng số bản có điện lên 180/198 bản, đạt 91% so với chỉ tiêu Nghị quyết 02 đề ra và 13.155/14.185 hộ tương ứng có 92,74% so với tổng số hộ được sử dụng điện lưới quốc gia. Ngày đóng điện là ngày người dân vỡ òa cảm xúc vui mừng, phấn khởi. Có điện, cuộc sống bà con vùng cao Điện Biên Đông bước sang một trang mới, tạo điều kiện thuận lợi để người dân phát triển kinh tế - xã hội, xóa đói giảm nghèo. Theo lộ trình đầu tư, đến hết năm 2024, huyện Điện Biên Đông phấn đấu hoàn thành kéo điện cho 18/18 bản còn lại, hoàn thành 100% chỉ tiêu trước một năm của Nghị quyết số 02-NQ/HU đã đề ra.
Phát huy kết quả đã đạt được, trong những năm tới Hội đồng nhân dân huyện Điện Biên Đông tiếp tục đổi mới, linh hoạt trong chỉ đạo, điều hành, tổ chức triển khai thực hiện có hiệu quả các chương trình, dự án từ nhiều nguồn vốn, tập trung ưu tiên đầu tư, từng bước hoàn thiện hệ thống cơ sở hạ tầng. Với phương châm đầu tư điện, đường, trường, trạm đi trước, Điện Biên Đông quyết tâm phấn đấu hoàn thành và hoàn thành vượt mức các mục tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ VI đã đề ra, sớm đưa Điện Biên Đông đến năm 2030 trở thành một trong năm huyện đứng đầu về các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng - an ninh./.
Ngô Văn Thanh
UVBTV HU, Phó Chủ tịch HĐND huyện Điện Biên Đông