Tham gia phát biểu ý kiến tại phiên thảo luận, đại biểu Lò Thị Luyến, Phó Trưởng Đoàn chuyên trách Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh đánh giá, công tác tuyên truyền chính sách, phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội thời gian qua đã được cả hệ thống chính trị từ Trung ương tới địa phương quan tâm và chỉ đạo triển khai thực hiện. Hoạt động tuyên truyền, phổ biến pháp luật về bảo hiểm xã hội có nhiều chuyển biến tích cực cả về số lượng và chất lượng.
Tuy nhiên, bên cạnh kết quả đạt được, công tác tuyên truyền chủ yếu đang tập trung vào các đối tượng là người lao động và người sử dụng lao động trong khu vực doanh nghiệp, còn những người lao động ở khu vực khác (lao động tự do, tiểu thương khu vực đô thị, nông dân ở khu vực nông thôn có thu nhập khá…) chưa thật sự được quan tâm.
Kết quả, đến hết năm 2020 còn khoảng 66,5% người lao động trong độ tuổi chưa tham gia bảo hiểm xã hội; kết quả phát triển đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện đạt được còn cách xa so với tiềm năng, mức bình quân thu nhập lựa chọn để tính đóng bảo hiểm giảm (giảm 19,28% so với năm 2019; giảm 34,66% so với năm 2016), nhận thức của người lao động trong việc tham gia bảo hiểm xã hội còn hạn chế…
Đại biểu đề nghị Chính phủ cần đánh giá thêm nguyên nhân và phân tích kỹ hơn vì sao người lao động chưa nhận thức đầy đủ về vai trò, ý nghĩa và giá trị của việc tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện. Thậm chí một bộ phận không nhỏ người dân không biết, không hiểu quyền lợi cũng như cách thức đóng, địa chỉ mua bảo hiểm xã hội tự nguyện; có trường hợp không phân biệt được chính sách bảo hiểm xã hội của Nhà nước với các loại hình bảo hiểm thương mại do các Doanh nghiệp kinh doanh bảo hiểm thực hiện.
Một nguyên nhân dẫn đến đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện thấp là do quyền lợi khi tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện chưa thật sự hấp dẫn (chỉ được hưởng chế độ hưu trí, chế độ tử tuất; thời gian đóng để được hưởng lương hưu dài), đối tượng có khả năng tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện thì mức hỗ trợ đóng bảo hiểm thấp nên không khích lệ được họ….
Trong thời gian tới, để khắc phục những tồn tại, hạn chế nêu trên đại biểu đề nghị bảo hiểm xã hội Việt Nam cần tiếp tục tăng cường hơn nữa hoạt động tuyên truyền để nâng cao nhận thức của người dân, giúp người dân nhận thức đầy đủ giá trị, tính ưu việt của chính sách bảo hiểm xã hội tự nguyện của Nhà nước. Bảo hiểm xã hội các địa phương cần phối hợp chặt chẽ với các cơ quan trong hệ thống chính trị để xây dựng mạng lưới cộng tác viên, tuyên truyền viên về chính sách bảo hiểm xã hội đến tận thôn, phố, bản. Quan tâm tuyên truyền đến các nhóm đối tượng thu nhập khá và ổn định, có khả năng tham gia bảo hiểm xã hội. Bên cạnh đó, đề nghị Chính phủ sớm nghiên cứu để điều chỉnh các chính sách về bảo hiểm xã hội tự nguyện theo hướng thiết kế bổ sung các chế độ được hưởng (ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp…) khi tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện; Nâng mức hỗ trợ đóng bảo hiểm xã hội đối với các đối tượng khác (ngoài nhóm đối tượng là hộ nghèo và hộ cận nghèo) lên 20% (hiện đang hỗ trợ 10%) để khuyến khích và thu hút họ tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện./.
Tin, ảnh: Mai Hồng