Qua khảo sát thực tế cho thấy, năm 2018, tình hình mưa lũ diễn biến rất phức tạp, khu vực trung tâm xã Tìa Dình đã bị sạt lở, nứt gãy và sụt lún; vết nứt kéo dài và mở rộng ra các khu xung quanh, tạo thành cung trượt, sạt lở lớn, gây ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống và có nguy cơ đe dọa đến sự an toàn của 445 học sinh, giáo viên trường Tiểu học Tìa Dình; 238 học sinh Khu nội trú Trường THCS Tìa Dình; trụ sở UBND xã; Bưu điện xã và 73 hộ với 231 nhân khẩu trong khu vực. UBND huyện đã kiểm tra thực tế, báo cáo UBND tỉnh và các Sở ngành liên quan về tình hình trên; đồng thời chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn của huyện phối hợp chặt chẽ với xã Tìa Dình tăng cường công tác kiểm tra, giám sát, trực phòng chống thiên tai, chuẩn bị các phương án và sẵn sàng tổ chức các phương án để kịp thời di chuyển người và tài sản trong khu vực bị ảnh hưởng đảm bảo an toàn khi có sự cố xảy ra; xây dựng phương án, lựa chọn vị trí, địa điểm mới, để di rời khu hành chính, khu dân cư khi có tình huống khẩn cấp. Sở Tài nguyên và Môi trường đang tích cực phối hợp với Viện khoa học Địa chất khoáng sản và các đơn vị liên quan tiến hành điều tra hiện trạng, nguyên nhân, dự báo nguy cơ sụt lún, trượt lở khu vực trung tâm xã Tìa Dình, dự kiến đến ngày 10/5/2019 sẽ báo cáo kết quả giai đoạn 1; trên cơ sở đó Sở Tài nguyên và Môi trường sẽ tham mưu UBND tỉnh biện pháp để đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người dân và tài sản khu vực bị ảnh hưởng.
Đối với việc đền bù giải phóng mặt bằng công trình Thủy điện Sông Mã 3 cho thấy: Công trình bắt đầu khởi công từ tháng 3/2016. Công tác đền bù, giải phóng mặt bằng được chia làm hai giai đoạn: Giai đoạn I (đường thi công vận hành, đập và nhà điều hành) được UBND huyện phối hợp với Chủ đầu tư và các cơ quan, đơn vị liên quan thực hiện đảm bảo theo quy định. Hồ sơ đo đạc quy chủ đã được Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh thẩm định và phê duyệt, trong đó thu hồi 33,6 ha đất (gồm: Đất nông nghiệp 25,4 ha; đất ở 0,2 ha; đất giao thông, sông suối 8,0 ha), với tổng số tiền bồi thường, hỗ trợ 14.462.310.209 đồng, với 54 hộ gia đình; các hộ gia đình, cá nhân nhất trí 100% với các chế độ, chính sách trong phương án bồi thường, hỗ trợ được duyệt. Giai đoạn II (khu vực lòng hồ), tính đến ngày 15/9/2017, đơn vị Tư vấn đã đo đạc quy chủ ngoài thực địa xong, diện tích phải thu hồi 198 ha đất của 389 hộ gia đình, cá nhân thuộc địa bàn các xã: Mường Luân, Phì Nhừ, Háng Lìa, Phình Giàng, huyện Điện Biên Đông. Tuy nhiên đến nay, hồ sơ đo đạc quy chủ chưa được cấp có thẩm quyền thẩm định và phê duyệt theo quy định; Chủ đầu tư đã tạm ứng số tiền là 53,8 tỷ đồng để bồi thường, hỗ trợ về đất, cây trồng và vật nuôi trên đất cho các hộ dân.
Phát biểu tại buổi làm việc, đồng chí Lê Trọng Khôi, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh chia sẻ những khó khăn với chính quyền địa phương và nhân dân xã Tìa Dình về tình hình sụt lún, trượt lở tại khu vực trung tâm xã và đề nghị UBND huyện phối hợp chặt chẽ với Sở Tài nguyên và Môi trường và các đơn vị có liên quan đẩy nhanh tiến độ, sớm hoàn thành việc điều tra hiện trạng, xác định rõ nguyên nhân, dự báo nguy cơ sụt lún, trượt lở khu vực trung tâm xã Tìa Dình để đề xuất biện pháp phòng tránh giảm thiểu thiệt hại; trước mắt, yêu cầu cấp ủy, chính quyền địa phương thường xuyên kiểm tra, giám sát, trực phòng chống thiên tai 24/24 giờ để kịp thời phát hiện, chuẩn bị và sẵn sàng tổ chức ngay các phương án di chuyển người và tài sản trong khu vực bị ảnh hưởng khi có sự cố có thể xảy ra; tiếp tục đề nghị UBND tỉnh sớm cho chủ trương về việc di chuyển khu hành chính, khu dân cư trước mùa mưa bão năm 2019… Đối với việc đền bù giải phóng mặt bằng công trình Thủy điện Sông Mã 3, đồng chí Phó Chủ tịch HĐND tỉnh đề nghị: Công ty Cổ phần đầu tư và Xây dựng Đông Á cần phối hợp chặt chẽ với UBND huyện, Sở Tài nguyên và Môi trường, các đơn vị liên quan sớm hoàn thành việc thẩm định, phê duyệt bản đồ, hồ sơ đo đạc quy chủ khu vực lòng hồ để thực hiện việc thu hồi đất, phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng... theo quy định; UBND huyện phối hợp với Sở Tài nguyên và Môi trường bổ sung danh mục dự án thủy điện Sông Mã 3 vào danh mục dự án có sử dụng đất trồng lúa, đất rừng phòng hộ vào các mục đích khác báo cáo UBND tỉnh trình HĐND tỉnh vào kỳ họp gần nhất...
Mạnh Thắng